Shrii
Shriimate raamaanujaaya namaha
Shriimate nigamaanta mahaa desikaaya namaha

     ..shrii hayagriiva stotram.h..

           shrImaan.h ve~NkaTa naathaaryaH kavitaarkika kesarI.
           vedaantaachaarya varyo me sannidhattaaM sadaa hR^idi..

         GYaanaananda mayaM devaM nirmalasphaTikaakR^itim.h .
         aadhaaraM sarva vidyaanaaM hayagriivam upaasmahe .. 1 ..

         svatassiddhaM shuddhasphaTika maNibhuubhR^it.h pratibhaTaM
         sudhaa sadhriichiibhir.h dhutibhir.h avadaata tribhuvanam.h .
         anantaistrayyantair.h anuvihita heShaa halahalaM
         hataa sheShaa vadyaM hayavadana miiDii mahi mahaH .. 2 ..

         samaahaarassaamnaaM pratipadamR^ichaaM dhaama yajuShaaM
         layaH pratyuuhaanaaM laharivitatirvedhajaladheH .
         kathaa darpakShubhyat.h kathakakula kolaaha labhavaM
         haratvantar.h dhvaantaM hayavadana heShaa halahalaH .. 3 ..

         praachii sandhyaa kaachidantar.h nishaayaaH
         praGYaadR^iShTer.h aJNjana shriirapuurvaa .
         vaktrii vedaan.h bhaatu me vaaji vaktraa
         vaagii shaakhyaa vaasudevasya muurtiH .. 4 ..

         vishuddha viGYaana ghana svaruupaM
         viGYaana vishraaNana baddha diikSham.h .
         dayaanidhiM dehabhR^itaaM sharaNyaM
         devaM hayagriivam ahaM prapadye .. 5 ..

         apauruSheyair.h api vaakprapaJNchaiH
         adyaapi te bhuuti madR^iShTa paaraam.h .
         stuvannahaM mugdha iti tvayaiva
         kaaruNyato naatha kaTaakShaNiiyaH .. 6 ..

         daakShiNya ramyaa girishasya muurtiH
         devii sarojaasana dharmapatnii .
         vyaasaadayo.api vyapadeshcha vaachaH
         sphuranti sarve tava shakti leshaiH .. 7 ..

         mando.abhaviShyan.h niyataM viriJNcho
         vaachaaM nidhe vaJNchita bhaaga dheyaH .
         daityaa paniitaan.h dayayaiva bhuuyo.api
         adhyaapayiShyo nigamaan.h na chet.h tvam.h .. 8 ..

         vitarka DolaaM vyavadhuuya satve
         bR^ihaspatiM vartayase yatastvam.h .
         tenaiva deva tridasheshvaraaNaam.h
         aspR^iShTa Dolaayitamaadhi raajyam.h .. 9 ..

         agnou samiddhaarchiShi saptatantoH
         aatasthivaan.h mantramayaM shariiram.h .
         akhaNDa saarair.h haviShaaM pradaanaiH
         aapyaayanaM vyoma sadaaM vidhatse .. 10 ..

         yanmuulamiidR^ik.h pratibhaati tatvaM
         yaa muulamaamnaaya mahaadrumaaNaam.h .
         tatvena jaananti vishuddha satvaaH
         tvaam akSharaam akShara maatR^ikaaM te .. 11 ..

         avyaakR^itaad.h vyaakR^ita vaanasi tvaM
         naamaani ruupaaNi cha yaani puurvam.h .
         shaMsanti teShaaM charamaaM pratiShTaaM
         vaagiishvara tvaaM tvadupaGYa vaachaH .. 12 ..

         mugdhendu niShyanda vilobha niiyaaM
         muurtiM tavaananda sudhaa prasuutim.h .
         vipashchitashchetasi bhaavayante
         velaa mudaaraamiva dugdha sindhoH .. 13 ..

         manogataM pashyati yaH sadaa tvaaM
         maniiShiNaaM maanasa raaja haMsam.h .
         svayaM purobhaava vivaadabhaajaH
         kiMkurvate tasya giro yathaarham.h .. 14 ..

         api kShaNaardhaM kalayanti ye tvaaM
         aaplaavayantaM vishadair.h mayuukhaiH .
         vaachaaM pravaahair.h anivaaritaiste
         mandaakiniiM mandayituM kShamante .. 15 ..

         svaamin.h bhavaddhyaana sudhaabhiShekaat.h
         vahanti dhanyaaH pulakaanubandham.h .
         alakShite kvaapi niruuDha muulaM
         aN^geShvivaanandathum.h aN^kurantam.h .. 16 ..

         svaamin.h pratiichaa hR^idayena dhanyaaH
         tvaddhyaana chandrodaya vardhamaanam.h .
         amaanta maananda payodhimantaH
         payobhirakShNaaM parivaahayanti .. 17 ..

         svairaanubhaavaas.h tvadadhiina bhaavaaH
         samR^iddha viiryaas.h tvadanugraheNa .
         vipashchito naatha taranti maayaaM
         vaihaarikiiM mohana piJNchhikaaM te .. 18 ..

         praaN^ nirmitaanaaM tapasaaM vipaakaaH
         pratyagra nishshreyasa saMpado me .
         samedhiShiiraMstava paada padme
         saMkalpa chintaamaNayaH praNaamaaH .. 19 ..

         vilupta muurdhanya lipikra maaNaaM
         surendra chuuDaapada laalitaanaam.h .
         tvadaMghriraajiiva rajaH kaNaanaaM
         bhuuyaan.h prasaado mayi naatha bhuuyaat.h .. 20 ..

         parisphuran.h nuupura chitrabhaanu -
         prakaasha nirdhuuta tamonuShaN^gaam.h .
         padadvayiiM te parichin.h mahe.antaH
         prabodha raajiiva vibhaata sandhyaam.h .. 21 ..

         tvat.h kiN^karaa laMkaraNo chitaanaaM
         tvayaiva kalpaantara paalitaanaam.h .
         maJNjupraNaadaM maNinuupuraM te
         maJNjuuShikaaM veda giraaM pratiimaH .. 22 ..

         sa.nchintayaami pratibhaada shaasthaan.h
         sa.ndhukShayantaM samaya pradiipaan.h .
         viGYaana kalpadruma pallavaabhaM
         vyaakhyaana mudraa madhuraM karaM te .. 23 ..

         chitte karomi sphuritaakShamaalaM
         savyetaraM naatha karaM tvadiiyam.h .
         GYaanaamR^ito daJNchana lampaTaanaaM
         liilaa ghaTiiyantra mivaashritaanaam.h .. 24 ..

         prabodha sindhoraruNaiH prakaashaiH
         pravaala saN^ghaata mivodvahantam.h .
         vibhaavaye deva sapustakaM te
         vaamaM karaM dakShiNam aashritaanaam.h .. 25 ..

         tamaaMsi bhitvaa vishadairmayuukhaiH
         saMpriiNayantaM viduShashchakoraan.h .
         nishaamaye tvaaM nava puNDariike
         sharadghane chandramiva sphurantam.h .. 26 ..

         dishantu me deva sadaa tvadiiyaaH
         dayaa taraN^gaanucharaaH kaTaakShaaH .
         shrotreShu puMsaam.h amR^itaM kSharantiiM
         sarasvatiiM saMshrita kaamadhenum.h .. 27 ..

         visheSha vitpaariSha deShu naatha
         vidagdha goShThii samaraaN^gaNeShu .
         jigiiShato me kavitaarki kendraan.h
         jihvaagra siMhaasanam abhyupeyaaH .. 28 ..

         tvaaM chintayan.h tvanmayataaM prapannaH
         tvaamudgR^iNan.h shabda mayena dhaamnaa .
         svaamin.h samaajeShu samedhiShiiya
         svachchhanda vaadaahava baddha shuuraH .. 29 ..

         naanaa vidhaanaamagatiH kalaanaaM
         na chaapi tiirtheShu kR^itaavataaraH .
         dhruvaM tavaanaatha parigrahaayaaH
         navaM navaM paatramahaM dayaayaaH .. 30 ..

         akampaniiyaan.h yapaniiti bhedaiH
         ala.nkR^iShiiran.h hR^idayaM madiiyam.h .
         shaN^kaa kalaN^kaa pagamojjvalaani
         tatvaani samyaJNchi tava prasaadaat.h .. 31 ..

         vyaakhyaa mudraaM karasarasijaiH pustakaM shaN^ka chakre
         bibhrad.h bhinnasphaTika ruchire puNDariike niShaNNaH .
         amlaanashriir.h amR^ita vishadair.h aMshubhiH plaavayan.h maaM
         aavirbhuuyaa danagha mahimaa maanase vaaga dhiishaH .. 32 ..

         vaagartha siddhihetoH
         paThata hayagriiva saMstutiM bhaktyaa .
         kavitaarkika kesariNaa
         veN^kaTa naathena virachitaa metaam.h .. 33 ..
 

     kavitaarkika siMhaaya kalyaaNa guNashaaline .
     shriimate veN^kaTeshaaya vedaanta gurave namaH ..


Back to stotras
Home
Top

 Please send comments & suggestions to R.Venkat